Sosyal Ekoloji Nedir?

 

İnsanın insan üzerindeki egemenliği, zamanla insanın doğa üzerinde egemen olma çabasına dönüşmüştür. İnsanlar arasındaki eşitsizlikler, insan merkezli düşünceyi gündeme getirerek, doğadaki tüm canlı ve cansız varlıklara hükmetme düşüncesini yaratmıştır. Bugünkü ekolojik ve toplumsal krizin ortaya çıkması da tümüyle bu anlayışların sonucudur. Bu nedenle öncelikle her türlü egemenlik ilişkisinin sorgulanıp, sıraerkin (hiyerarşinin) olmadığı, doğrudan demokrasi yoluyla eşit katılıma dayalı karar verme sürecinin uygulandığı bir örgütlenmenin oluşturulması gerekmektedir. Böylece doğa ile insan arasında uyum sağlayacak bir toplumu yaratacak, bütüncül bir sentez oluşturulabilir.

 

İSTANBUL SOSYAL EKOLOJİ GRUBU (İSE)

 

amaç: İnsanların toplumsal yaşam içinde ve doğa ile olan ilişkilerinde her türlü egemenlik ilişkisini reddeden özgürlükçü bir yaşam biçimi oluşturmak.

 

ilkeler: Tamamlayıcılık, dayanışma ve bütüncül yaklaşım ile eko-demokratik katılımcılık.

 

çalışma konuları: Doğal yaşamın ortadan kaldırılmasına karşı tüketimci ve endüstriyalist yaşam biçimini yadsıyan, doğal varlıkların kendi ekosistemlerinin sürekliliğini savunan, ekolojik araştırmalar ve bu yönde etkinlikler başlatmak ve sürdürmek, İstanbul'un tarihi ve doğal varlıklarını koruyan etkinliklerde bulunmak.

 

çalışma biçimleri: Kitle iletişim araçlarını kullanarak, ulusal ve uluslararası gönüllü kuruluşlarla ortak kapalı ve açık alan çalışmaları yaparak kamuoyuna ulaşmak.

 

karar alma biçimi: Kararlar görüşbirliği ile alınır. Görev almakta gönüllülük esastır.

 

nasıl oluştu: Ocak 1995 tarihinde, çeşitli toplumsal kuruluş ve örgütlenmeler içinden gelen ekolojik sorunların toplumsal ve politik boyutu üzerinde çalışmalar yapan bir grup arkadaşın bir araya gelmeleriyle oluştu.

 

etkinlikler:

1- 22 Nisan 1995: "Dünya Günü ve Çernobil'in 9. Yıl Dönümü" nedeniyle İstanbul Tabip Odası ile 4 oturumluk bir sempozyum düzenlendi. Endüstriyalizmin tıp üzerindeki çeşitli etkileri ve alternatif yöntemler tartışıldı.

2- Nisan 1995: Berlin'de yapılan "Alternatif Dünya İklim Zirvesi"ne 1 kişi ile katılındı. Uluslarası bağımsız gönüllü kuruluşlarla bağlantı sağlandı.

3- 25-26 Nisan 1995: Sinop'ta yapılması planlanan nükleer santrale karşı toplantı ve yürüyüşe iki kişinin temsili ile katılındı.

4- Haziran 1995: Bir dizi demokratik kuruluş, aydın ve sanatçıya çağrı yapılarak, Kız Kulesi'nin özelleştirmesi yerine Kültür Merkezi yapılmasına yönelik eylem örgütlendi.

5- Akkuyu'da yapılması planlanan nükleer santrala karşı 5-6 Ağustos 1995 Şenliğine yönelik İstanbul'da aktif bir kampanya yürütüldü. Kampanya Temmuz sonunda İstanbul Bogazı'nda 350 kişilik "Anti Nükleer Tekne Gezisi" ile noktalandı.

6- Temmuz 1995: Silifke'de uluslarası çevre ve ekoloji gençlik örgütlerinin organize ettiği "Irkçılık, Militarizm ve Ekoloji" adlı bir haftalık etkinliğe l kişi ile katılındı.

7- 5-6 Ağustos 1995: Akkuyu şenliğine geniş katılım sağlandı. Buraya gelen 24 gönüllü kuruluş temsilcileriyle 2. gün yapılan toplantıda Türkiyenin gelecek gündemine ilişkin olarak Barış Günü ve Alternatif Habitat çağrısı yapıldı.

8- 7 Ağustos 1995: Ankara'da ODTÜ'de bir haftalık YEE (Youth Environment & Europe) Avrupa Gençlik ve Çevre Örgütünün Enerji Sorunsalı sempozyumuna 1 kişiyle katılım sağlandı.

9- 1 Eylül1995: "Dünya Barış Günü"nde Taksim ve Kadıköy'de yapılan etkinliklere grup olarak aktif katılım sağlandı.

10- 15-16 Eylül 1995: "Çengelköy Balık Festivali" diğer bir dizi kuruluşla birlikte gerçekleştirildi. Burada İstanbul Boğazı'nın Kirliliği Forumu gerçekleştirildi. İki gün boyunca çeşitli sergiler yapıldı.

11- 10-22 Eylül 1995: 2 kişilik katılımla Rusya'da devam eden "Nükleersiz Dünya İçin Avrupa Boyunca Yürüyüş"e destek verildi.

12- Habitat II hazırlık çalışmalarında, uzun süre gözlemci olarak ulusal rapor süreçlerine ve kent-demokrasi platformuna katılındı.

13- Alternatif Habitat için ulusal ve uluslarası düzeyde hazırlıklar yapıldı. Kasım 1995’de Toplumcu Yeşiller ve İstanbul Yeşilleri ile birlikte Alternatif bir çalışmaya ulusal ve uluslarası düzeyde çağrı yapılmasına karar verildi.

14- Kasım 1995: "Ekoloji ve İnsan Sağlığı" kitabımızla birlikte TÜYAP kitap fuarına katıldık.

15- Aralık 1995: İspanya/Madrid'de yapılan "Avrupa Birliği Alternatif Zirve"ye 1 temsilci gönderildi. Bir dizi yeni Avrupa ve Latin Amerika yapılanmalarıyla bağlantılar sağlandı.

16- 21 Ocak 1996: Dostlar Tiyatrosu'nun "İçimdeki Çığlık" oyununa 100 kişilik toplu organizasyon yapıldı.

17- 25-29 Ocak 1996: İstanbul'da yapılan "Yeşilin Siyasete Yansıma Biçimleri" Sempozyumunda 2 temsilcimizin "Teknolojinin Toplumsal ve Ekolojik Boyutu" ve "Avrupa Birliği Nereye" bildirileri ile aktif katılım sağlandı.

18- 8 Şubat 1996 tarihinde "Boğaziçi'nin Tarihi ve Ekolojik Değerlerinin Korunması" konulu panel Tarık Zafer Tunaya Kültür Merkezi'nde yapıldı.

19- 8 Mart "Dünya Kadınlar Günü" için Toplumcu Yeşil kadınlarla birlikte kamuoyu açıklaması yapıldı. Barıştan yana direnen (E. Ocak) ve militarizme önderlik eden (T. Çiller) iki kadın örneği belirlendi. Birine barış ağacı götürüldü. Ötekine ise erkek egemen toplumun değerlerinin karikatürize edildiği bir portre gönderildi.

20- 23 Mart 1996: Ankara’da Ankara Makine Bülteni ile birlikte “Ekoloji Söyleşileri” gerçekleştirildi ve bu kentte kardeş bir grubun temelleri atıldı.

21- 21 Nisan 1996: "Çernobil'in 10. Yılı Anma Etkinlikleri" kapsamında bir günlük sempozyum ve Karikatürcüler Derneği ile birlikte sergi gerçekleştirildi.

22- 1-8 Haziran 1996: Alternatif Habitat Platformu içinde yeralan diğer gruplarla birlikte bu kapsamda planlamış olduğumuz, atölye çalışmaları ve forumlar gerçekleştirildi.

23- Temmuz 1996: Londra’da YEE’ce düzenlenen Habitat II değerlendirme toplantısına katılındı.

24- Nisan 1997: İzmir, Karaburun'da diğer yeşil gruplarla birlikte "Avrupa Birliği ve Emperyalizm" Sempozyumu düzenlendi.

25- Eylül 1997: Güneydoğu Anadolu'ya, diğer yeşil gruplarla işbirliği içinde, bölgedeki savaş sonucu ekolojik tahribatı araştırmak üzere bir heyet gönderildi.

 

EKOLOJİK BAKIŞ İÇİN OKUNMASINI YARARLI BULDUĞUMUZ BAZI KİTAPLAR:

 

*- "Özgürlüğün Ekolojisi", Murray Bookchin, Ayrıntı Yayınları. Hiyerarşinin ortaya çıkışı ve çözülüşü konusunu yazı öncesi toplumlarından bugüne kadar kadın-erkek, yaşlı-genç gibi çeşitli eşitsizlik kaynaklarına ve ekolojik topluma ilişkin farklı bir bakış açısı getiriyor. Sosyal ekolojiyi bütünsel olarak tanımlayan bir yapıt.

*- “Ekolojik Bir Topluma Doğru”, Murray Bookchin, Ayrıntı Yayınları. Ekoloji hareketinin sorunlarını tartışan ve bu sorunlara sosyal ekoloji açısından perspektifler getiren bir yapıt.

*- “Toplumsal Ekolojinin Felsefesi”, Murray Bookchin, Kabalcı Yayınevi.

*- "Küçük Güzeldir", Schumacher, E Yayınları. Endüstriyalizmin aşılmasının küçük ve yerel üretimlerle olanaklı olacağını anlatıyor. Yeşil felsefeye giriş için önemli.

*- "Yeşil Politika ", Jonathan Porrit, Ayrıntı yayınları. Yeşil politik bakış açısının içermesi gereken öğeler.

*_ "Sınırları Yıkmak", Marry Mellor, Ayrıntı Yayınları. Feminist ve yeşil bir sosyalizmin ilkeleri neler olmalı ve diğer akımlarla ayrıştığı konuları tartışıyor.

*- "Şenlikli Toplum", Ivan Illich, Ayrıntı yayınları. Endüstriyalizmin merkezi ve kitlesel üretimlerine karşın toplumsal çeşitli seçenekler sunuyor.

*- "Otomobilin Ekolojisi", Peter Freund ve George Martin, Ayrıntı Yay. Otomobil devasa ulaşım ağlarının insan ve doğa üzerinde yaptığı olumsuz etkileri ele alıyor.