Özel bir röportajda Vandana Shiva, Pooja Bhula ile kutuplaşmanın tarihi, tehlikeleri ve sığırların bizi nasıl şefkate götürebileceği hakkında konuşuyor.
Ödüllü biyoçeşitlilik aktivisti Vandana Shiva, büyükbaş hayvanların korunması için ekonomik ve iklimsel bir sorun ortaya koyuyor. Modern bağlamda önemlerini vurgulayarak, insanları şiddet içermeyen bir çeşitlilik kültürü yaratmaya çağırıyor.
Pooja Bhula: İneği kutsal sayarız ama eski Hindistan çok sayıda hayvana tapmıştır. İnek neden bu kadar öne çıktı?
Vasudhaiv Kutumbakam'a dayanan kültürümüzde, tüm insanlar dahil tüm varlıklar kutsaldır. İnsanları inek koruma adına öldürmek maneviyat değil siyasettir.
Neden modern bağlamda ya da geçmişte en fazla kutuplaşmaya neden olan sığır eti yemek olurken, diğer hayvan etlerinin tüketimi böyle olmadı. Konuyla ilgili bir örnek—Ambedkar Dokunulmazlar'da şunları belirtiyor: Vejetaryen ya da et yiyen dokunulmazlar, inek etini yemeye karşı itirazlarında birleşiyorlar. Karşılarında ise, inek etini çekinmeden, doğal olarak ve alışkanlıkla yiyen dokunulmazlar vardır.
İngilizler, Hindistan'ı bölmek ve yönetmek için dini kullandılar. Mevcut bölünmelerimizi anlamak için genetiği değiştirilmiş tarihimize bakmamız gerekiyor.
Sığır eti yasağı hakkında ne düşünüyorsunuz?
Hayvanlar arasında böyle bir ayrım yapmamız doğru mu? İnek dahil tüm hayvanları koruyan güçlü bir yasamız olmalı. İnek korumasına yapıcı bir yaklaşım, yaşayan ineğin toplumda kutsal bir yere sahip olmasını sağlamaktır.
Ancak PETA Hindistan, ineklere yönelik muamelemizi en acımasız olarak nitelendiriyor ve inekler ve diğer sığırlar üzerinde gelişen bir deri endüstrisinden söz ediyor. Neden buna göz yumuyor da gıda olarak tüketilmesi konusunda uyanık moduna geçiyorsunuz?
Doğal olarak ölen ineklerden elde edilen deri hayvanlara şiddet içermez. Bunu endüstriyel deri sektörü ile ayırt etmemiz gerekiyor.
FIAPO konuşmasında, eski zamanlarda ineklerin mandıra yoluyla besin sağladığından ve öküzlerin ulaşım ve çiftlik operasyonları için enerji sağladığından bahsettiniz. Ancak hayvan aktivistleri, hayvanların her türlü ticari kullanımını zalimce olarak değerlendirir. Bu ışıkta sizin yaklaşımınız ne olurdu?
Geniş aileniz olarak inekler ve öküzlerle yaşamak ticari bir faaliyet değil, yaşamaktır. Çiftçiler nasıl çalışıyorsa, çiftlik hayvanları ile de çalışırlar. Hayvanın işi ve insan işi, tanımamız gereken aynı kaliteye, saygınlığa ve yaratıcılığa sahiptir. İşi tek kullanımlık olarak görmek, insanların ve hayvanların kullanılıp atılabilirliğini yaratmaktır. Hayvanların mezbahalara gönderilmesi, çiftlik hayvanlarının aynı sistemlerde kullanılıp atılabilirliğinin trajik bir simgesidir. Hayvanların ailenin bir parçası olduğu düşüncesine geri dönmeliyiz, çünkü yapmazsak, sadece hayvanlar dünyasına karşı hoşgörüsüzlük ve nefret yaymakla kalmayacak, aynı zamanda toplumda hoşgörüsüzlük ve nefret virüsünü de yayacağız.
Modern makinelere ve mekanizmalara sahip olduğumuza ve tarım toplumu olmaktan uzaklaştığımıza göre, inekler ve diğer büyükbaş hayvanlar neden hala bu kadar büyük bir öneme sahip?
1970'lerin sonlarında IIM Bangalore'de çalıştığımda, Dr NS Ramaswamy, hayvanların Hindistan ekonomisine katkısını vurguladığı için ünlü "arabacı" olarak biliniyordu. Hayvanlar 100 milyon hektarı sürdü ve 15 milyon kağnıda 25 milyar kilometre-ton yük taşıdı. 74 milyon öküz ve 8 milyon mandanın 40 milyon beygir gücü, yani yılda 100 milyar Rs(rupi) değerinde enerji sağladığını tahmin etti. Hayvan enerjisi 6 milyon ton petrol tasarrufu sağlar (yıllık 120 milyar Rs değerinde). Pashu dhan'ımızın (çiftlik hayvanlarımızın) varlık değeri 250 milyar Rs'dir. Hayvan enerjisinin mekanize sistemlerle değiştirilmesi, 200-300 milyar dolarlık bir yatırım gerektirecektir. Biz bir tarım toplumuyuz ve her zaman öyle kalacağız. Yoksa medeniyet olarak biteceğiz. İnek, tarım ekonomimiz ve tarım ekosistemlerimiz için kilit bir türdür. Kimyasal tarım nedeniyle şimdiden 1,2 trilyon dolar değerinde ekosistem niteliğini yok ediyoruz. Ne Hindistan ne de gezegen kimyasal endüstriyel tarımın yükünü taşıyamaz.
--------------------------------------------------
GERİYE BAKARSAK
1527: İlk Babür İmparatoru Babür Delhi'yi fethettiğinde, emirlerinden biri ineklerin öldürülmesini yasaklamaktı, çünkü katliam Hindular için saldırgan olarak kabul edilirdi. Babur, bu eylemi yasaklamanın Hindular arasında kendisine itibar kazandıracağını düşündü.
1857: Babür'ün inek kesim yasağı emri, birçok Hindu ve Müslüman prens tarafından açıkça çiğnendi. Bununla birlikte, 1857'de İngilizler, Hindistan'da sığır ve domuz yağı ile yağlanmış kartuşları tanıttı. Bazı Hintli sepoylar(askerler), tüfekleri doldurmak için ısırılmaları gerektiğinden kartuşları benimsemedi. 1857 İsyanı olarak bilinen İngiliz Doğu Hindistan Şirketi'ne karşı tarihteki en büyük isyanı başlatan da buydu.
--------------------------------------------------
Peki ya ekonomik perspektif? Yasak sonrası, birçoğu bunun insanların geçim kaynaklarını kaybetmesine neden olduğuna dikkat çekti.
Bir çiftlikte yaşayan hayvanlar, toprağı ve küçük çiftçilerin yaşamlarını ve geçim kaynaklarını ayakta tutar. Viniyog Parivar'ın hesapladığı gibi, Andhra Pradesh'teki yabancılara ait Al Kabeer mezbahasında, hayvanların yaşamasına izin verilmiş olsaydı, 910.25 crore (9102,5 milyon rupi) değerinde döviz tasarrufu yapacaklardı. Sadece toprağın verimliliği açısından, kesilen çiftlik hayvanları, 'gübre' endüstrisine ödediğimiz 36.41 crore(364,1 milyon rupi) nitrojen, fosfor, potasyum -NPK- sağlayacaktı. Ancak bunun yanı sıra, tasarruf aynı zamanda sera gazları, toprağın azalması ve kuraklık gibi tahribatın her yönü açısından da olacaktır – atmosferden kaynaklanan kuraklık değil, çiftlik hayvanlarının 160.000 litre su depolayan %1 organik madde katkısı bulunduğu için topraktaki kuraklık.
Ama bugün kentsel kitlelerin büyük bir bölümü hızlı "kalkınma", hızlı üretim ve tüketim aradığında, hükümet büyükbaş hayvanların merkezi rol oynadığı küçük çiftlikler fikrini destekleyecek mi?
Çiftliklerimiz yasa gereği küçük. Navdanya deneyiminin gösterdiği gibi, küçük çiftlikler daha fazla yiyecek üretiyor. Şehirlerde yaşayanlar dahil herkes yemek yer. Toprağın, insanların ve hayvanların bakımına dayanan küçük çiftliklerden iyi yemek yediklerinde, akıllı gıda yemiş olurlar. Zehirli abur cubur yediklerinde diyabet, kalp krizi, nörolojik problemler ve kanser gibi hastalıklara yakalanırlar. Ya hepimiz küçük ekolojik çiftlikler aracılığıyla esenliğin tadını çıkaracağız ya da hepimiz acı çekeceğiz. Seçim bizim.
---------------------------------------------------
GENEL BİR BAKIŞ:
Hindistan'da sığır eti satışını veya tüketimini yasaklayan bir ulusal yasa bulunmamaktadır.
Uttar Pradesh, Rajasthan, Tamil Nadu, Pencap, Puducherry, Odisha, Madhya Pradesh, Haryana, Karnataka, Gujarat, Jammu & Kashmir, Delhi, Himachal Pradesh, Bihar ve Andhra Pradesh eyaletleri inek kesimi yasaklandı.
Kerala, Manipur, Mizoram, Meghalaya, Arunaçal Pradeş ve Nagaland inek kesimine izin verdi.
Büyük ölçekli inek kesimi yasağına rağmen (bazı yerlerde manda kesim yasağı da var), Hindistan dünyanın en büyük ikinci sığır eti üreticisi olmaya devam ediyor (Brezilya'dan sonra).
---------------------------------------------------
Hindistan, 2014 - 2015'te 13.4 lakh(1.340.000) ton satarak en büyük sığır eti ihracatçısı oldu. Buna ne yol açtı? Kutsal ineği bir et makinesine indirgemek, ticareti yapılacak bir meta üretmek. FIAPO'daki bir Dünya Bankası konferansına atıfta bulunarak, “kutsal ineğin hayvan ticaretinin önüne geçtiğini ve daha fazla ticaret yapmak için kültürel ortamda bir değişiklik yapılması gerektiğini” hissettiklerinden bahsettiniz. İhracat istatistiklerine bakılırsa, kesinlikle başarılı oldular. Hindistan'daki bu değişim için nasıl etkili oldular?
Dünya Bankası ülkeleri borca sokuyor, ardından yapısal düzenlemeleri ve politikaları dayatmak için borçlanmayı kullanıyor - et ihracatı, uyguladıkları 1991 Yapısal Uyum'un bir parçasıydı. Sömürgeciler ve köleleştiriciler, köleleştirilmeye istekli olduğumuz sürece başarılı olurlar.
---------------------------------------------------
ZAMAN ÇİZELGESİ
4 Mart 2015: Başkan Pranab Mukherjee, 1995 tarihli Maharashtra Hayvanları Koruma (Değişiklik) Yasasına onay verdi ve böylece Maharashtra'da sığır eti yasaklandı. Yasa, BJP-Shiv Sena'nın 1995'te Maharashtra Meclisi'nde yasayı geçirmesinden 19 yıl sonra geldi. Sığır eti ticareti yaptığı veya tükettiği tespit edilen herkesin 5 yıl hapis cezası ve 10.000 Rs para cezasına çarptırılmasına yol açacaktı.
10 Eylül 2015: Jammu ve Keşmir eyaleti de sığır eti satışını yasakladı. Hükümete eyalette sığır eti satışına katı bir yasak getirme talimatı veren Yüksek Mahkeme yasasına karşı vadi boyunca protestolar patlak verdi. 26 Eylül 2015'te bayram sırasında patlak veren sığır eti yasağı protestolarında aralarında gazetecilerin de bulunduğu en az 12 kişi yaralandı.
30 Eylül 2015: 50 yaşındaki Mohammad Akhlaq, Uttar Pradesh'in Ghaziabad semtinde, ailesinin sığır eti tükettiğine dair söylentilerin su yüzüne çıkmasıyla Dadri'de bir kalabalık tarafından dövüldükten sonra öldü. 22 yaşındaki oğlu da tuğlalarla dövüldü ve ağır yaralandı. Aile, buzdolabında sadece koyun eti olduğunu iddia etti. Etleri incelemeye gönderen polis, 6 kişiyi gözaltına aldı.
---------------------------------------------------
Son olarak, FIAPO'daki herkesi sığır eti konusunda birleşme zamanının geldiğini anlamaya çağırdınız. Nasıl olmasını sağlarız? Gerçekleşmesi için hangi adımlar ve kimler tarafından atılmalıdır?
'Sığır eti' kelimesini kullanmadım. Bize yaşayan toprak, yaşayan yiyecek, yaşayan kültür veren canlı hayvanlardan bahsettim. "Sığır eti" dediğin an, kafandaki ineği çoktan öldürdün. Onu ölü vücudundan gelen bir üründen ayırdın. Ve toplumda nefret ve bölünme tohumlarını ektin. Tüm yaşama saygı duyarak yaşayan bir ekonomi aracılığıyla yaşayan ineğin yanında birleşmemiz gerekiyor. Ve hayvan hareketinin buna öncülük etmesi gerekiyor çünkü tüm bu kutuplaşma inek adına gerçekleşiyor. Tüm türlerin, tüm insanların üyesi olduğu, korunmayı hak eden, saygıyı, sevgiyi, şefkati hak eden tek bir Dünya Ailesi olarak düşünerek ve yaşayarak birleşmeliyiz.
Kaynak: https://www.dnaindia.com/india/interview-in-the-name-of-the-cow-we-must-now-rise-vandana-shiva-2277653 (Güncelleme: 29 Kasım 2016)
Türkçe Çeviri: Reha Alpay